De bewolkte en dreigende lucht die op dit moment laat vermoeden dat de regen vandaag op een bepaald moment met bakken uit de lucht zal laten vallen (het is hier zomer maar ook wel regenseizoen) doet me thuisblijven en doet me ook werk maken van een nieuw blogverslag.
In de krant stond onlangs de cartoon die hieronder geplaatst is. Het gaat over ' Spanje vandaag ', waar het Spaanse koppel (in het midden) jammerend en vloekend uitroept dat het er krioelt van de Bolivianen en Boliviaanse gewoontes. Er zijn inderdaad veel Latijn-Amerikanen in Spanje. Een aantal mama's van de meisjes uit het tehuis woont in Spanje (vaak Madrid) om wat meer te kunnen verdienen. De zusjes Ibet, Yanina en Gabriela zullen hun mama bijvoorbeeld in januari na vier jaar terug zien, waarna de moeder na een maand terug zal vertrekken en de meisjes terug aan haar ex-echtgenoot zal toevertrouwen.Aangezien wij bij ons terugkeer (normaal gezien eind juli 2011) een tussenlanding zullen maken in Madrid, zal ik proberen de mama's in Madrid iets te laten bezorgen van hun dochters (een foto, tekening of gelijk wat de meisjes willen).
![]() |
Klik voor grotere afbeelding. |
Links zie je om te beginnen een uithangbord met gerechten die worden geserveerd. Die uithangborden zijn echt typisch: ze domineren heel het straatbeeld. Er zijn er zelfs zoveel dat je op den duur aan het begin van de straat niet meer ziet welke winkels er eigenlijk zijn. Die uithangborden moeten trouwens op een bepaalde hoogte hangen en mogen niet groter zijn dan een bepaalde grootte. En uithangborden gewoon op straat of op het troittoir zetten, dat mag niet. Dezelfde dag nog komt de politie die meenemen. Je mag die enkel binnenin je winkel of patio zetten.
Heel soms zijn de Bolivianen dus enorm strikt, maar meestal totaal niet. De politie staat erbij en kijkt ernaar. Auto's die door het rood rijden, voetgangers die oversteken als het rood is, iemand die zonder lichten rijdt, het mag naast de politie-agent(e) gebeuren, dan nog zal die van krommen aas gebaren.
Die uithangborden die aankondigen wat de menu van de dag is, zie je veel. Je kan niet alleen in 'echte' restaurants eten of bij eetkraampjes op straat of op de markt, maar ook in eenvoudige zaaltjes in huizen waar je een dagmenu voor 1 euro kan eten. De meest typische gerechten van de streek Chuquisaca zijn hun pikante worst, mondongo, ...
Onder het uithangbord zie je een vrouwtje aardappelen ('papas') verkopen op een doek op de grond. Veel vrouwen komen van het platteland naar de stad om hun groenten verkopen. Ze hebben geen geld voor een kraampje of een karreke, dus leggen ze een doek op de grond. Ik probeer als ik kan hun dingen te kopen, want zij hebben het geld meer nodig dan de andere verkoopsters. Heel vaak hebben die vrouwen hun kindje of baby mee, en nog vaker zijn ze borstvoeding aan het geven. Aan het zien van blote borsten is er hier geen gebrek: als hun baby dorst heeft, dan geven ze borstvoeding, of ze nu met een klant bezig zijn, op straat staan of op de bus zitten. En gelijk hebben ze.Bij ons wordt over zo iets natuurlijks heel krampachtig gedaan.
Je ziet ook dat de wawa (dat betekent baby in het quechua) in zijn blote poep zit. Dat zie je ook veel: de meeste baby's van de campesina's (plattelandsvrouwen) dragen geen pamper, maar zitten zo met hun blote kont in de draagdoek of de schoot van de mama.
Daaronder zie je een campesino met draagdoek en typische hoed aan het praten terwijl hij op cocabladeren aan het kauwen is en waardoor je dus een bolle wang ziet. Draagdoeken zijn hier de rugzakken van bij ons. Daarin worden kinderen gedragen (enkel door vrouwen), of gelijk welk ding dat ze willen dragen. In Tarabuco zag ik eens een vrouw een volle gasfles in haar draagdoek dragen! Soms dragen ze echt gigantisch grote of zware dingen. Die vrouwen hier zijn echt zot.
Cocabladeren eten wordt ook op elk moment van de dag gedaan. Door op cocabladeren te kauwen verdwijnt de honger, dorst of moeheid. Daarom kauwen de mijnwerkers in Potosi bijvoorbeeld tijdens het harde werk voortdurend op cocabladeren. Of campesino's die aan het werken zijn. Of zelfs buschauffeurs die 's nachts moeten rijden, en rond wiens stoel je dan bij het uitstappen 's morgens allemaal uitgespuwde bladeren ziet.
Naast die man staan er op de cartoon 2 vrouwtjes met de typische bolhoed (wordt vooral in La Paz gedragen, hier in Sucre zijn het meer 'mannenhoeden') en een baby'tje in de draagdoek.
Naast hen staat er een man cd's te verkopen op straat. De beste manier om klanten te lokken is om hen aan te spreken. Als je op de markt langs de kraampjes passeert roepen velen naar jou: 'que vas a llevar casera?' (wat ga je meedoen klant). Vaak roepen ze ook mamita naar mij, of papito naar Dries. De cd's, dvd's en pcspelletjes die hier trouwens te koop zijn, zijn allemaal illegaal. Ook weer een voorbeeld dat alles kan en alles mag hier in Bolivia. Die dvd's en cd's worden niet in het geheim verkocht, het zijn gewoon winkeltjes die dat zonder probleem kunnen en mogen verkopen. 'Echte' cd's en dvd's dat kan je hier niet kopen, ik heb alleszins nog nooit een winkel gezien waar dat lag. Hetzelfde geldt voor schoenen: alles is nagemaakt, merken vind je hier nauwelijks. En de busje van het openbaar vervoer zijn Japanse bussen.
Boven die cdverkoper staat een straatkindje die zegt 'regalame?' ('geef je mij iets kado?'). Jammergenoeg bots je hier (vooral als buitenlander) dagelijks op kindjes die je iets willen verkopen (vooral 's avonds komen ze in bars en restaurants om kauwgom te verkopen. En vaak zie je ze dan met hun verdiende Bolivianos naar het internetcafe gaan om computerspelletjes te spelen) of die je schoenen willen poetsen. Ze lopen er niet altijd even hygienisch bij. Dat was een van de moeilijkste dingen om aan de meisjes te leren in het begin, zei de verantwoordelijke van het tehuis: om hen aan te leren hoe ze zich moeten wassen, dat ze hun neus moeten snuiten, enz. Want de meisjes leefden voordien het grootste deel van de dag op straat. Ze zaten bij hun mama die groenten verkocht, ze zongen in de bus om geld te verdienen, enz.
Verder zie je ook een man die tegen de muur staat te plassen. Dat ergert me telkens weer. Voor de Bolivianen is dat niet echt 'not done'. Onlangs waren we op een feestje in een deftig appartement. Toen de hele bende buiten het appartement op de gang wachtte tot we we zouden vertrekken naar een bar, zag ik een (dronken) Boliviaan gewoon in de gang plassen! Ik was echt geshokeerd. Ik begrijp nog altijd niet hoe het in je kan opkomen om gewoon binnen in de gang bij iemand waar je bent uitgenodigd kan beginnen plassen. Ik kan het nooit laten om dan een opmerking te geven, maar misschien moet ik daarmee stoppen. Maar ik wil gewoon geen pis/piemels zien als ik daar niet om vraag!
Tenslotte zie je ook nog een uithangbord met 'chicha'. Dat is een hele typische drank, dat op een heel speciale manier wordt bereid. Eigenlijk is het beter dat je pas na het proeven weet hoe het wordt gemaakt.Het komt er op neer dat het een maisdrankje is met alcohol, waarbij de mais wordt gekauwd, uitgespuwd en gedroogd, daardoor fermenteert het beter.Het smaakt een beetje zoals zure appelsap met alcohol.
Chicha kan je niet zomaar in de winkels kopen. Als er aan een huis (vooral op het platteland) een witte vlag uithangt, dan wil dat zeggen dat er chicha te verkrijgen is. De goedkoopste en avontuurlijkste manier om op het platteland te geraken is via de camion die een grote open laadbak heeft. De camion rijdt van het stad naar het platteland, en vaak zitten er 50 mensen (en dieren) op elkaar gepropt. Soms roepen ze naar de chauffeur dat hij moet stoppen omdat ze een witte vlag zien uithangen. Dan roepen ze vanuit de camion dat ze chicha willen. Op de terugweg moet je dan wel de bidon teruggeven aan hetzelfde huis.
![]() |
De chichavlag hangt uit, dus er is chicha! |
Dit waren een paar typisch Boliviaanse dingen die we dagelijks tegenkomen.
Tot een volgende blogpost!